ABD’de Maine’den Texas’a kadar 36 limanda başlayan liman personelleri grevi, ülkenin tedarik zincirini ve iktisadını felce uğratma riski taşıyor. Grevde, Memleketler arası Liman Emekçileri Birliği’ne (ILA) bağlı yaklaşık 45 bin liman personeli, yüzde 77 oranında fiyat artışı talep ediyor. Grevin ABD iktisadına her gün milyarlarca dolarlı ziyana ve tüketici fiyatlarında artışa neden olacağı varsayım ediliyor.
EN ÇOK ETKİLENECEK ESER MUZ
Uzmanlar, grevin tesirlerinin birinci olarak bozulabilir besin unsurlarında hissedileceğini belirtiyor. Pazartesi gece yarısı itibariyle başlayan grevde, muz, avokado, ananas ve meyve suları üzere eserler öncelikli olarak etkilenecek. Bilhassa muz, grevden en çok etkilenecek eser olarak gösteriliyor. Amerikan Çiftlik Ofisi Federasyonu’na nazaran, grevden etkilenen limanlar ABD’nin yıllık muz gereksiniminin yüzde 75’ini karşılıyor ve bu da yılda 3.8 milyon metrik ton muz manasına geliyor.
Michigan Eyalet Üniversitesi Tedarik Zinciri İdaresi Profesörü Jason Miller, yalnızca muz değil, hurma, incir, ananas ve avokado üzere meyvelerin de yüksek risk altında olduğunu söyledi. Miller’a nazaran, bu bozulabilir besinler kısa müddette tedarik zincirinde aksamalara yol açacak ve tüketici fiyatlarını artıracak. Ayrıyeten alkollü içkiler üzere eserler de raflarda yerini almakta zorlanabilir.
NOEL DÖNEMİNDE EZA YAŞANABİLİR
Grev birkaç hafta daha devam ederse, ABD’nin en ağır alışveriş periyodu olan kış tatili döneminde birçok eser tedarik sorununa girebilir. Oyuncaklar, yapay Noel ağaçları, otomobil modülleri, kahve, meyve ve elektronik eserler üzere çok çeşitli malların teslimatında gecikmeler yaşanabilir. Bilhassa Playmobil ve Lego üzere Avrupalı oyuncak üreticileri, ABD’nin Doğu Yakası limanlarına bağımlı oldukları için büyük bir darbe alacak. Başka taraftan, Batı Yakası limanlarını kullanan Jakks ve Funko üzere rakipler daha az etkilenebilir.
Tedarik zinciri aksaklıkları, sadece perakendecileri değil, araba modülleri tedarikçilerini de güç durumda bırakacak. Perakendeciler ve ithalatçılar, en değerli satış periyotları olan tatil dönemi öncesinde eser stoklarını garanti altına almak için Batı Yakası limanlarına ve hava nakliyatına yönelmeye çalışıyor, lakin bu alternatifler hem yüksek maliyetli hem de hudutlu bir tahlil sunuyor.
GÜNDE 4,5 MİLYAR DOLARLIK ZARAR
JP Morgan’ın tahliline nazaran, Doğu ve Körfez kıyısındaki limanların kapanması ABD iktisadına günlük 3,8 ila 4,5 milyar dolar ortasında ziyan verebilir. Grevden kaynaklanan bu kayıpların bir kısmı olağana döndükten sonra telafi edilebilecek olsa da, kısa vadede ABD iktisadında değerli bir darbe yaşanabilir.
ABD Başkanı Joe Biden’ın, grevi durdurmak için Taft-Hartley Maddesi’ni kullanarak 80 günlük bir bekleme müddeti talep etmesi bekleniyordu lakin Biden, hafta sonu yaptığı açıklamada greve müdahale etmeyeceğini net bir halde belirtti. Beyaz Saray, idare yetkililerinin 24 saat boyunca müzakereleri hızlandırmak için çalıştığını ve Biden ile Lider Yardımcısı Kamala Harris’in tedarik zincirinin tesirlerini yakından izlediğini duyurdu. Ayrıyeten, olası aksaklıklara karşı hazırlık yapmak için bir misyon gücü oluşturuldu.
ÜCRET VE OTOMASYON AYKIRISI TALEPLER GERGİNLİĞİ ARTIRIYOR
Grevin ana sebeplerinden biri, çalışanların fiyat artışı talepleri. ILA, üyeleri için 6 yıl içinde yüzde 77 oranında bir maaş artışı talep ediyor. Bu artış gerçekleşirse, tipik bir sendika üyesinin maaşı 81 bin 120 dolardan 143 bin 520 dolara yükselecek. Fakat sendika, yalnızca fiyat talepleriyle sonlu kalmayıp, limanlarda vinçlerin, kapıların ve konteyner taşıyan kamyonların otomasyonunun büsbütün yasaklanmasını da istiyor.
Limanları temsil eden Uluslararası Nakliyeciler Birliği ve Birleşik Devletler Denizcilik İttifakı ortasındaki müzakereler, haziran ayından bu yana askıya alınmış durumda. Taraflar ortasında rastgele bir yeni görüşme planlanmıyor, bu da grevin uzun sürebileceği ihtimalini güçlendiriyor. ILA’nın grevi, 1977’den bu yana sendikanın düzenlediği birinci büyük grev olacak.
HANGİ LİMANLAR ETKİLENECEK?
Etkilenecek limanlar ortasında Boston, New York, New Jersey, Norfolk, Wilmington, Charleston, Savannah, Tampa, Mobile ve Houston üzere kıymetli ticaret merkezleri bulunuyor. Bu limanlar, ABD’nin toplam konteyner nakliyatının yaklaşık yarısını gerçekleştiriyor. Ayrıyeten, kimi limanlar muhakkak dalların mallarını elleçlemek konusunda uzmanlaşmış durumda, bu da muhakkak dalların daha fazla etkilenebileceği manasına geliyor.
ABD’nin en büyük perakendecileri Walmart ve Costco, beklenen bir grevden etkilenmemek için erkenden eser stoklarını artırarak tedarik zincirlerini güçlendirmeye çalıştı. Fakat bu tedbirler bile hudutlu kalabilir. Perakende uzmanları, grevin bilhassa yılın en ağır alışveriş dönemi olan kış tatillerine denk gelmesinin, hem fiyat artışlarına hem de rafların boş kalmasına neden olacağını belirtiyor.
Grev ve liman kapanmalarının tesirleri, ABD’deki tüketicileri uzun müddet etkilemeye devam edebilir. Grev sürecinin uzaması durumunda, tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar ABD genelinde çok daha geniş kapsamlı ekonomik sıkıntılara yol açabilir.